Máy lạnh bị đóng tuyết: Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Khi máy lạnh bị đóng tuyết, không chỉ hiệu suất làm lạnh bị ảnh hưởng mà còn có thể gây hỏng hóc cho thiết bị. Dàn máy lạnh bị đóng tuyết thường do nhiều nguyên nhân như thiếu gas, bộ lọc bẩn, hoặc nhiệt độ môi trường quá thấp. Trong bài viết này, Điện máy ELC sẽ giúp bạn đưa ra những cách khắc phục hiệu quả để máy lạnh hoạt động ổn định, tiết kiệm điện năng và kéo dài tuổi thọ.

Dàn lạnh máy lạnh bị đóng tuyết có ảnh hưởng gì không?

Hiện tượng dàn lạnh máy lạnh bị đóng tuyết xảy ra khi bề mặt dàn bay hơi (dàn lạnh) phủ đầy một lớp băng tuyết trắng. Tình trạng này thường được nhận biết khi bạn mở nắp máy lạnh và thấy các ống đồng, cánh trao đổi nhiệt bên trong đều bị bao phủ bởi lớp băng dày. 

Mặc dù nhiều người nghĩ rằng việc máy lạnh đóng tuyết là bình thường hoặc thậm chí tốt vì “máy đang làm lạnh tốt”, nhưng thực tế đây là một hiện tượng bất thường và có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng:

• Giảm hiệu quả làm lạnh: Lớp băng tuyết trên dàn lạnh ngăn cản quá trình trao đổi nhiệt, làm giảm hiệu quả làm lạnh của máy. 
• Tăng tiêu thụ điện năng: Khi hiệu quả làm lạnh giảm, máy lạnh phải hoạt động liên tục với công suất cao, gây tăng tiêu thụ điện năng.
• Có nguy cơ hỏng block, rò rỉ nước: Khi máy lạnh đóng tuyết, máy nén phải hoạt động liên tục, dễ gây quá tải và hư hỏng, với chi phí thay thế đắt đỏ. 
• Làm hỏng hệ thống ống đồng, quạt gió, board mạch: Băng và nước trong máy lạnh có thể gây hư hỏng nghiêm trọng: ống đồng bị nứt, quạt gió bị kẹt hoặc hư hỏng, board mạch bị chập, và kết nối điện bị ăn mòn.

Tại sao máy lạnh bị đóng tuyết dàn lạnh? Các nguyên nhân phổ biến

Hiểu rõ nguyên nhân khiến máy lạnh bị đông đá hay đóng tuyết là bước đầu tiên để xử lý hiệu quả vấn đề này. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:

Không bảo dưỡng máy lạnh định kỳ

Máy lạnh bị đóng tuyết chủ yếu do thiếu bảo dưỡng điều hòa định kỳ. Bụi bẩn và vi khuẩn tích tụ trên lưới lọc và dàn lạnh, cản trở luồng không khí, làm giảm hiệu quả trao đổi nhiệt. Kết quả là, nhiệt độ dàn lạnh giảm xuống dưới điểm đóng băng, gây ra hiện tượng đóng tuyết, đặc biệt trong môi trường nhiều bụi như quán bida, nhà hàng hoặc gần đường phố.

Máy lạnh bị nghẹt đường dẫn gas

Đường dẫn gas bị nghẹt do cặn bẩn, dầu máy nén hoặc biến dạng cơ học có thể cản trở quá trình lưu thông gas. Khi gas không lưu thông đều, áp suất giảm và nhiệt độ giảm xuống dưới điểm đóng băng, gây đóng tuyết không đồng đều, đặc biệt ở các máy lạnh cũ hoặc hệ thống lắp đặt kém chất lượng, và hệ thống điều hòa công suất lớn trong không gian thương mại.

Thiếu hoặc hết gas lạnh

Khi máy lạnh thiếu gas do rò rỉ hoặc nạp gas không đủ, áp suất trong hệ thống giảm, khiến nhiệt độ bay hơi của môi chất lạnh giảm xuống dưới điểm đóng băng. Điều này khiến hơi ẩm trong không khí ngưng tụ và đóng băng trên dàn lạnh, đặc biệt ở các mối nối ống đồng, van service, hoặc các vị trí bị ăn mòn. Trung bình, hệ thống điều hòa mất 10-15% lượng gas mỗi năm nếu không được bảo dưỡng định kỳ.

Cánh quạt tản nhiệt bị hỏng hoặc quay yếu

Khi quạt dàn lạnh hỏng hoặc yếu, luồng không khí qua dàn lạnh giảm, khiến nhiệt độ bề mặt dàn lạnh giảm xuống dưới điểm đóng băng, gây đóng tuyết. Các vấn đề về quạt có thể bao gồm động cơ hỏng, tụ điện bị lỗi, cánh quạt mất cân bằng hoặc bụi bẩn tích tụ, làm giảm hiệu quả hoạt động của quạt.

Kỹ thuật lắp đặt sai

Lỗi trong quá trình lắp đặt máy lạnh có thể dẫn đến đóng tuyết, bao gồm: lắp đặt máy nghiêng khiến nước không thoát đúng, sai độ cao giữa dàn nóng và dàn lạnh làm mất cân bằng áp suất, sai vị trí thoát nước gây đọng nước, và sai kích thước ống đồng ảnh hưởng đến lưu lượng gas. Những lỗi này thường gặp khi sử dụng dịch vụ không chuyên nghiệp hoặc lắp đặt không đúng kỹ thuật.

Xem thêm: 5 lỗi phổ biến khi sử dụng máy lạnh 

Ảnh hưởng từ môi trường quá lạnh (hiếm gặp ở Việt Nam)

Mặc dù hiếm gặp ở Việt Nam, nhưng môi trường quá lạnh cũng có thể là nguyên nhân khiến máy lạnh bị đóng tuyết. Khi máy lạnh được sử dụng trong không gian có nhiệt độ dưới 18°C (như ở miền Bắc vào mùa đông), hiệu quả làm lạnh sẽ giảm và có thể xảy ra hiện tượng đông đá.

Cách xử lý máy lạnh bị đóng tuyết hiệu quả

Khi phát hiện máy lạnh bị đóng tuyết, bạn cần có biện pháp xử lý kịp thời để tránh hư hỏng nghiêm trọng hơn cho thiết bị. Dưới đây là những phương pháp hiệu quả để khắc phục tình trạng này:

Ngắt điện hoàn toàn và để máy nghỉ từ 1–2 giờ

Biện pháp đầu tiên và cũng là quan trọng nhất khi phát hiện máy lạnh bị đóng tuyết là ngắt điện hoàn toàn và để máy nghỉ. Cụ thể:

• Tắt máy lạnh bằng remote và sau đó ngắt aptomat (cầu dao) của máy lạnh hoặc rút phích cắm nếu có.
• Đặt khăn hoặc chậu bên dưới máy lạnh để hứng nước khi tuyết tan.
• Để máy nghỉ từ 1-2 giờ để lớp tuyết tan tự nhiên. Không cố gắng cậy hoặc gõ vào lớp băng để làm tan nhanh vì có thể làm hỏng dàn lạnh.
• Sau khi lớp băng tan hết, lau khô nước đọng trong máy bằng khăn mềm.

Vệ sinh dàn lạnh, lưới lọc, cánh quạt

Sau khi lớp băng đã tan hết, việc tiếp theo là vệ sinh toàn bộ dàn lạnh để loại bỏ bụi bẩn – nguyên nhân phổ biến gây đóng tuyết:

• Vệ sinh lưới lọc: Tháo lưới lọc (thường nằm sau mặt nạ trước của máy lạnh), rửa sạch bằng nước ấm và xà phòng nhẹ, sau đó phơi khô hoàn toàn trước khi lắp lại.
• Làm sạch dàn lạnh: Sử dụng bàn chải mềm hoặc máy hút bụi có đầu hút nhỏ để nhẹ nhàng loại bỏ bụi bẩn tích tụ trên dàn lạnh. Cẩn thận không làm cong các lá nhôm mỏng của dàn lạnh.
• Vệ sinh cánh quạt: Vệ sinh máy lạnh tại nhà bằng cách lau sạch cánh quạt và trục quạt bằng khăn ẩm để loại bỏ bụi bẩn có thể ảnh hưởng đến hoạt động của quạt.
• Làm sạch máng nước và ống thoát nước: Đảm bảo máng nước và ống thoát nước không bị tắc nghẽn để nước ngưng tụ có thể thoát ra ngoài dễ dàng.

Kiểm tra và nạp gas nếu thiếu

Nếu sau khi vệ sinh mà máy lạnh vẫn có dấu hiệu đóng tuyết, nguyên nhân có thể là do thiếu gas. Việc kiểm tra và bơm gas máy lạnh nên được thực hiện bởi kỹ thuật viên chuyên nghiệp do đòi hỏi kiến thức chuyên môn và thiết bị đặc biệt:

• Kỹ thuật viên sẽ sử dụng đồng hồ đo áp suất (manifold gauge) để xác định mức gas hiện tại trong hệ thống.
• Nếu áp suất thấp hơn tiêu chuẩn, kỹ thuật viên sẽ kiểm tra hệ thống để tìm điểm rò rỉ gas. Các vị trí thường gặp rò rỉ bao gồm các mối nối, van service hoặc vết nứt trên ống đồng.
• Sau khi sửa chữa điểm rò rỉ (nếu có), kỹ thuật viên sẽ hút chân không hệ thống để loại bỏ không khí và hơi ẩm, sau đó nạp đúng lượng gas theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
• Cuối cùng, kỹ thuật viên sẽ kiểm tra áp suất và hoạt động của hệ thống để đảm bảo mọi thứ hoạt động bình thường.

Thay thế quạt, tụ quạt nếu bị hỏng

Nếu quạt dàn lạnh hoạt động yếu hoặc không hoạt động, cần kiểm tra và thay thế các bộ phận liên quan:

• Kiểm tra động cơ quạt: Kỹ thuật viên sẽ đo điện trở của động cơ để xác định tình trạng. Nếu động cơ bị hỏng, cần thay thế toàn bộ cụm quạt.
• Kiểm tra tụ điện (capacitor): Tụ điện hỗ trợ khởi động và duy trì hoạt động của quạt. Nếu tụ điện bị hỏng, quạt có thể hoạt động yếu hoặc không hoạt động. Kỹ thuật viên sẽ đo dung lượng tụ để xác định có cần thay thế không.
• Kiểm tra bảng mạch điều khiển: Trong một số trường hợp, lỗi có thể đến từ bảng mạch điều khiển không cung cấp đủ điện áp cho quạt. Kỹ thuật viên sẽ kiểm tra các kết nối và điện áp đầu ra.

Kiểm tra lại hệ thống lắp đặt (ống đồng, độ nghiêng, vị trí thoát nước)

Nếu nguyên nhân đóng tuyết đến từ lỗi lắp đặt, cần kiểm tra và khắc phục các vấn đề liên quan:

• Kiểm tra độ nghiêng của dàn lạnh: Dàn lạnh nên được lắp đặt với độ nghiêng nhẹ về phía ống thoát nước (khoảng 2-5 độ) để đảm bảo nước ngưng tụ có thể thoát ra ngoài dễ dàng.
• Kiểm tra ống đồng: Đảm bảo ống đồng không bị bẹp, gấp khúc quá mức hoặc uốn cong với bán kính nhỏ hơn tiêu chuẩn. Nếu cần, hãy thay thế đoạn ống bị hỏng.
• Kiểm tra hệ thống thoát nước: Đảm bảo ống thoát nước có đủ độ dốc và không bị tắc nghẽn. Thông ống nếu cần thiết.
• Kiểm tra vị trí dàn nóng và dàn lạnh: Đảm bảo khoảng cách và chênh lệch độ cao giữa dàn nóng và dàn lạnh nằm trong giới hạn khuyến cáo của nhà sản xuất.
• Kiểm tra bảo ôn (cách nhiệt) ống đồng: Đảm bảo ống đồng được bọc cách nhiệt đầy đủ để tránh ngưng tụ hơi nước bên ngoài ống.

Một số mẹo giúp hạn chế tình trạng máy lạnh bị đông đá

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bạn hạn chế tối đa nguy cơ máy lạnh bị đóng tuyết. Dưới đây là những mẹo hữu ích:

• Bảo dưỡng máy lạnh định kỳ 3–6 tháng/lần: vệ sinh lưới lọc bụi, dàn lạnh và dàn nóng; kiểm tra hệ thống thoát nước, áp suất gas, kết nối điện, hoạt động quạt và làm sạch cánh tản nhiệt.
• Cài đặt nhiệt độ 26-28°C: để tiết kiệm điện và tránh đóng tuyết trên dàn lạnh; sử dụng quạt nếu cần không gian mát hơn và cài đặt khoảng 25-26°C cho không gian rộng như nhà hàng, trung tâm thương mại.
• Tránh sử dụng máy lạnh khi phòng quá ẩm hoặc không kín: Đảm bảo phòng khô ráo, đóng kín cửa sổ và cửa ra vào, cân nhắc sử dụng máy hút ẩm trước khi bật máy lạnh.
• Vệ sinh lưới lọc thường xuyên: Giúp đảm bảo lưu thông không khí ổn định, giảm tải cho quạt, ngăn bụi bẩn tích tụ trên dàn lạnh và cải thiện chất lượng không khí. 

Dịch vụ kiểm tra và sửa chữa máy lạnh bị đóng tuyết tại Điện máy ELC

Điện máy ELC cung cấp dịch vụ kiểm tra và sửa chữa máy lạnh bị đóng tuyết, bao gồm kiểm tra dàn lạnh, gas, quạt, tụ điện và bo mạch để xác định chính xác nguyên nhân. Sau đó, đội ngũ kỹ thuật viên tiến hành vệ sinh chuyên sâu, làm sạch dàn lạnh, dàn nóng, quạt, máng nước và các bộ phận liên quan, giúp cải thiện hiệu suất và kéo dài tuổi thọ thiết bị.

Ngoài ra, ELC thay thế linh kiện chính hãng nếu phát hiện hư hỏng, như quạt, tụ điện, van tiết lưu, cảm biến nhiệt độ và ống đồng. Dịch vụ tận nơi được cung cấp cho các không gian như nhà phố, biệt thự, nhà hàng, quán bida và khách sạn, với bảo hành dịch vụ từ 1-3 tháng và hỗ trợ kỹ thuật 24/7, giúp khách hàng tiết kiệm chi phí và duy trì hoạt động ổn định.

Máy lạnh bị đóng tuyết không chỉ làm giảm hiệu quả làm mát mà còn có thể gây hư hỏng thiết bị nếu không được xử lý kịp thời. Hãy kiểm tra thường xuyên và xử lý ngay khi phát hiện vấn đề. Truy cập website Điện máy ELC để tìm hiểu thêm về các mẹo bảo dưỡng máy lạnh và các dịch vụ sửa chữa chuyên nghiệp giúp thiết bị của bạn luôn hoạt động hiệu quả.