Van tiết lưu điều hòa là gì? Chức năng và nguyên lý hoạt động
Van tiết lưu điều hòa là một linh kiện không thể thiếu trong hệ thống làm lạnh của hầu hết các loại máy lạnh hiện nay. Nhiệm vụ chính là điều chỉnh lưu lượng gas lỏng thành dạng hơi để làm lạnh. Ngoài loại van này, trên thực tế, van tiết lưu còn có nhiều loại và được ứng dụng rất nhiều trong đời sống. Cùng tìm hiểu về van tiết lưu nói chung và van tiết lưu điều hòa nói riêng trong bài viết sau bạn nhé!
Mục lục
Van tiết lưu là gì?
Van tiết lưu (throttle valve) là một loại van được sử dụng để điều chỉnh lưu lượng chất lỏng (hoặc dung môi) trong hệ thống thủy lực hoặc các bộ phận khác của hệ thống thủy lực. Chức năng chính của van tiết lưu là điều chỉnh vận tốc và áp suất của động cơ thủy lực.
Khi chất lỏng đi qua van tiết lưu, tốc độ dòng chất lỏng tăng trong lỗ van. Sau khi đi qua van, tốc độ chất lỏng giảm và áp suất tăng, nhưng không đạt đến mức ban đầu. Sự thay đổi tốc độ dòng chất lỏng sẽ dẫn đến tăng khối lượng riêng của chất lỏng do áp suất giảm.
Các loại van tiết lưu chủ yếu
Van tiết lưu cũng được chia ra thành nhiều loại như ống mao, van tiết lưu điều hòa inverter, van tiết lưu nhiệt, van tiết lưu điện tử,… mỗi loại có những đặc điểm và mục đích sử dụng khác nhau, cụ thể như sau, cùng tìm hiểu nhé!
Ống mao
Ống mao (còn được gọi là ống kapile, ống mao dẫn, cáp phun) là một thành phần quan trọng trong hệ thống làm lạnh của tủ lạnh và máy lạnh. Nó được sử dụng để tiết lưu và điều chỉnh lưu lượng chất lỏng làm lạnh đi qua hệ thống.
Ống mao được cấu tạo từ một ống nhỏ có đường kính từ 0,6 đến 2mm và có chiều dài từ 0,5 đến 5m. Nó thường được làm bằng đồng hoặc hợp kim đồng để đảm bảo tính dẫn nhiệt tốt. Ống mao có vai trò quan trọng trong quá trình truyền nhiệt và điều chỉnh áp suất của chất lỏng làm lạnh trong hệ thống.
Với sự điều chỉnh thông qua ống mao, áp suất chất lỏng được điều chỉnh để đảm bảo hiệu suất làm lạnh tối ưu của máy lạnh. Ống mao cũng có khả năng giảm áp suất và làm cho chất lỏng chuyển từ trạng thái lỏng sang trạng thái khí, tạo ra hiệu ứng làm lạnh.
Ống mao được sử dụng phổ biến trong các hệ thống máy lạnh và tủ lạnh để điều chỉnh lưu lượng chất lỏng và đảm bảo hiệu suất làm lạnh tối ưu.
Van tiết lưu nhiệt
Van tiết lưu nhiệt là một loại van được sử dụng trong hệ thống làm lạnh để điều chỉnh lưu lượng chất lạnh và áp suất dựa trên nhiệt độ. Van tiết lưu nhiệt thường được sử dụng trong các hệ thống làm lạnh như máy điều hòa không khí và hệ thống làm lạnh công nghiệp.
Với khả năng điều chỉnh lưu lượng và áp suất chất lạnh dựa trên nhiệt độ, van tiết lưu nhiệt giúp duy trì sự ổn định và hiệu quả của hệ thống làm lạnh. Nó cũng đảm bảo rằng lưu lượng chất lạnh phù hợp được cung cấp cho dàn lạnh để đạt được nhiệt độ mong muốn trong không gian làm lạnh.
Van tiết lưu điện tử
Van tiết lưu điện tử là một loại van được điều khiển bằng cách sử dụng tín hiệu điện để điều chỉnh lưu lượng chất lỏng hoặc chất khí trong hệ thống. Thay vì sử dụng cơ cấu cơ học truyền thống, van tiết lưu điện tử sử dụng các linh kiện điện tử và servo để điều khiển mở hoặc đóng van, từ đó điều chỉnh lưu lượng chất lỏng theo yêu cầu.
Van tiết lưu điện tử thường được sử dụng trong các ứng dụng tự động hoá và hệ thống điều khiển thông minh, nơi cần điều chỉnh chính xác lưu lượng và kiểm soát của chất lỏng.
>> Xem thêm: Điều hòa trung tâm là gì? Đặc điểm và nguyên lý hoạt động
Cấu tạo van tiết lưu
Van tiết lưu được cấu tạo từ nhiều bộ phận khác nhau với những nhiệm vụ riêng biệt, bao gồm:
| Cấu tạo van tiết lưu | Nhiệm vụ |
| Bầu cảm biến nhiệt | Bầu cảm biến nhiệt có nhiệm vụ chính trong việc cảm biến và điều chỉnh hệ thống theo nhu cầu sử dụng của người dùng. |
| Ống mao | Ống mao là một ống nhỏ có đường kính nhỏ và độ dài khá ngắn, thường từ 0,5 đến 5 mét và đường kính khoảng 0,6 đến 2 mm. Ống mao có vai trò chuyển đổi chất lỏng thành hơi và điều chỉnh lưu lượng gas để đảm bảo hoạt động hiệu quả của hệ thống làm lạnh. |
| Màng xếp | Nhiệm vụ của màng xếp trong van tiết lưu là ngăn không cho chất lỏng hoặc khí thoát ra bên ngoài khi van đóng và mở linh hoạt để điều chỉnh lưu lượng khi van mở. Màng xếp thường được làm bằng vật liệu linh hoạt như cao su, silicone, hoặc vật liệu composite. |
| Kim phun | Kim phun là bộ phận thổi hơi mát trực tiếp ra bên ngoài. |
| Tiết lưu vào dàn lạnh | Nhiệm vụ của tiết lưu vào dàn lạnh trong van tiết lưu là điều chỉnh tốc độ và nhiệt độ làm việc của van, đảm bảo hoạt động hiệu quả và ổn định của hệ thống làm lạnh. |
| Nắp chụp | Nắp chụp có nhiệm vụ chính trong việc ngăn chặn không cho hơi lạnh bị thoát ra ngoài trong quá trình làm lạnh. |
| Vít điều chỉnh | Vít điều chỉnh có chức năng chính trong việc điều chỉnh mức áp suất làm việc lý tưởng của van. |
| Lò xo van | Lò xo van sẽ đẩy khí và tạo áp lực đến vị trí đầu van. |
| Dịch từ bình chứa cao áp vào | Đây là bộ phận có nhiệm vụ chứa các áp suất chuyển đổi sang áp suất phù hợp. |
| Phin lọc | Phin lọc đóng vai trò quan trọng trong việc lọc sạch chất lỏng trước khi chuyển hóa sang dạng khí. |
| Ty van | Ty van thường được làm bằng chất liệu inox cao cấp, vì vậy có thể đảm bảo được chức năng điều khiển quá trình đóng/mở của van một cách linh hoạt nhất. |
| Màng ngăn | Màng ngăn có nhiệm vụ ngăn không cho hơi thoát ra ngoài. |
Cấu tạo của van tiết lưu điều hòa
Nguyên lý hoạt động của van tiết lưu điều hòa
Nguyên lý hoạt động của van tiết lưu trong máy lạnh là điều chỉnh lưu lượng và áp suất chất lạnh thông qua điều khiển cơ học, thủy lực hoặc điện tử. Quá trình này giúp điều chỉnh nhiệt độ và áp suất trong hệ thống máy lạnh, đảm bảo hiệu suất hoạt động và thoải mái của không gian được làm mát.
Sau đây là các bước hoạt động của van tiết lưu điều hòa:
- Bước 1: Van tiết lưu có nhiệm vụ giới hạn lưu lượng gas đi qua, tạo ra một áp suất và nhiệt độ thấp trước khi gas vào dàn lạnh.
- Bước 2: Quạt gió sau đó sẽ hút không khí trong phòng, đưa nó qua dàn lạnh để làm lạnh và sau đó thổi lại không khí mát vào không gian trong phòng.
- Bước 3: Máy nén sẽ nén gas đến mức áp suất cao, từ đó tạo ra áp suất và nhiệt độ cao.
- Bước 4: Tại dàn nóng, gas sẽ truyền nhiệt cho môi trường xung quanh, thông qua quá trình làm mát bên ngoài máy lạnh hoặc qua hệ thống thông gió.
- Bước 5: Van tiết lưu sẽ làm giảm áp suất và nhiệt độ của gas, chuẩn bị cho vòng hoạt động tiếp theo của máy lạnh.
Nhiệm vụ của van tiết lưu điều hòa
Nhiệm vụ của van tiết lưu đó là điều chỉnh lưu lượng và áp suất chất lạnh (hơi lạnh) trong hệ thống để đảm bảo hoạt động hiệu quả và đạt được nhiệt độ mong muốn.
Sau đây là các nhiệm vụ của van tiết lưu trong máy điều hòa:
- Điều chỉnh lưu lượng chất lạnh: Van tiết lưu được sử dụng để kiểm soát lưu lượng chất lạnh đi vào dàn lạnh trong máy điều hòa. Bằng cách điều chỉnh van tiết lưu, người dùng có thể tăng hoặc giảm lưu lượng chất lạnh để điều chỉnh khả năng làm lạnh của hệ thống.
- Điều chỉnh áp suất chất lạnh: Van tiết lưu cũng có vai trò trong việc điều chỉnh áp suất chất lạnh trong hệ thống máy điều hòa. Bằng cách điều chỉnh van, áp suất chất lạnh có thể được điều chỉnh để đảm bảo hoạt động ổn định và hiệu quả của máy.
- Đảm bảo hiệu suất làm lạnh: Van tiết lưu đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu suất làm lạnh của máy. Van tiết lưu giúp đảm bảo rằng chất lạnh được cung cấp đúng lượng và áp suất để tạo ra nhiệt độ mong muốn trong không gian được làm lạnh.
- Bảo vệ hệ thống: Van tiết lưu cũng có vai trò trong bảo vệ hệ thống máy điều hòa khỏi các tình huống không mong muốn. Chẳng hạn, nếu áp suất chất lạnh tăng quá cao, van tiết lưu có thể ngắt kết nối và ngăn chặn sự cố hệ thống. Điều này giúp bảo vệ các thành phần quan trọng khỏi áp suất quá cao và đảm bảo an toàn cho hệ thống.
Công dụng của van tiết lưu trong đời sống
Ngoài vai trò vô cùng quan trọng trong hệ thống điều hòa không khí, van tiết lưu còn có nhiều ứng dụng trong đời sống hàng ngày, trong các hệ thống và ngành công nghiệp khác nhau.
Dưới đây là một số công dụng của van tiết lưu thường gặp:
- Hệ thống cấp nước: Van tiết lưu được sử dụng để điều chỉnh lưu lượng nước trong hệ thống cấp nước công cộng và hệ thống cấp nước trong nhà. Chúng giúp điều chỉnh áp suất nước cũng như duy trì lưu lượng ổn định cho các thiết bị và ứng dụng khác nhau như vòi sen, bồn tắm, máy giặt,…
- Hệ thống xử lý nước và xử lý chất thải: Trong các hệ thống xử lý nước và xử lý chất thải, van tiết lưu được sử dụng để điều chỉnh lưu lượng chất lỏng và áp suất trong các quy trình như quá trình lọc, xử lý và vận chuyển chất thải.
- Hệ thống điều hòa không khí: Van tiết lưu được sử dụng trong hệ thống điều hòa không khí để điều chỉnh lưu lượng và áp suất chất lạnh (hơi lạnh) đi vào dàn lạnh. Chúng giúp điều chỉnh nhiệt độ và đảm bảo hoạt động hiệu quả của hệ thống làm lạnh.
- Hệ thống xử lý dầu và khí: Trong ngành dầu khí, van tiết lưu được sử dụng để điều chỉnh lưu lượng dầu và khí trong các quy trình như tách dầu, chế biến dầu, vận chuyển khí.
- Ngành công nghiệp và chế tạo: Van tiết lưu được sử dụng trong các ngành công nghiệp và quá trình chế tạo để điều chỉnh lưu lượng và áp suất chất lỏng hoặc khí trong các quy trình sản xuất và vận chuyển.
- Hệ thống an toàn và bảo hộ: Van tiết lưu cũng được sử dụng trong các hệ thống an toàn và bảo hộ như hệ thống chữa cháy, hệ thống bảo vệ an toàn trong ngành công nghiệp,…
- Các ứng dụng khác: Ngoài các ứng dụng trên, van tiết lưu còn được sử dụng trong các lĩnh vực khác như y tế, thực phẩm và đồ uống, hóa chất, năng lượng tái tạo,…
>> Xem thêm: 9 Kinh nghiệm mua điều hòa tốt nhất cho mùa hè này
Cách khắc phục van tiết lưu máy lạnh bị nghẹt
Van tiết lưu máy lạnh bị nghẹt là một trong những lỗi thường gặp sau khi sử dụng thiết bị trong một khoảng thời gian dài. Tuy nhiên, bạn cần nhận biết các dấu hiệu và tìm cách khắc phục sớm để tránh những hỏng hóc nghiêm trọng, đồng thời tiết kiệm nhiều chi phí sửa chữa hơn.
Dấu hiệu nhận biết van tiết lưu điều hòa bị nghẹt
Khi van tiết lưu trong máy lạnh bị nghẹt, có thể xuất hiện một số dấu hiệu nhận biết như sau:
- Máy lạnh không lạnh hoặc làm lạnh yếu: Van tiết lưu nghẹt có thể gây giảm lưu lượng chất lạnh đi qua hệ thống, làm cho máy lạnh không thể làm lạnh hiệu quả hoặc làm lạnh yếu.
- Máy lạnh chảy nước ở dàn lạnh: Nếu van tiết lưu bị nghẹt, nước có thể tạo thành bụi bám trên dàn lạnh và chảy ra ngoài. Điều này thường xảy ra khi máy lạnh hoạt động ở chế độ làm lạnh.
- Máy bị bám tuyết ở dàn lạnh hoặc trên ống đồng: Van tiết lưu nghẹt có thể gây hiện tượng tuyết bám ở dàn lạnh hoặc trên ống đồng. Tuyết bám có thể gây giảm hiệu suất làm lạnh và làm hạn chế lưu lượng không khí đi qua dàn lạnh.
- Máy lạnh chạy và dừng liên tục: Khi van tiết lưu bị nghẹt, áp suất trong hệ thống có thể bị tăng cao, dẫn đến việc máy lạnh chạy và dừng liên tục hoặc hoạt động không ổn định.
Cách khắc phục van tiết lưu điều hòa bị nghẹt
Khi thấy máy lạnh xuất hiện một số hiện tượng kể trên, có thể van tiết lưu điều hòa đã bị nghẹt, bạn cần thực hiện một số bước sau:
- Dừng máy lạnh và ngắt nguồn điện: Trước khi tiến hành bất kỳ biện pháp khắc phục nào, hãy tắt máy lạnh và ngắt nguồn điện để đảm bảo an toàn trong quá trình làm việc.
- Kiểm tra và làm sạch van tiết lưu: Để kiểm tra và làm sạch van tiết lưu điều hòa bị nghẹt, bạn cần tìm kiếm một đơn vị sửa chữa máy lạnh chuyên nghiệp. Việc này có thể đòi hỏi tháo rời van và sử dụng các công cụ phù hợp để loại bỏ cặn bẩn hoặc tạp chất. Sau đó, van tiết lưu sẽ được lắp lại vào vị trí ban đầu.
- Kiểm tra và làm sạch hệ thống: Ngoài việc làm sạch van tiết lưu, cần kiểm tra toàn bộ hệ thống máy lạnh để đảm bảo không có các thành phần khác bị nghẹt hoặc bị tắc. Điều này bao gồm kiểm tra bộ lọc, dàn nhiệt, cánh quạt và các ống dẫn chất lạnh. Nếu phát hiện bất kỳ cặn bẩn hoặc tạp chất, hãy làm sạch chúng hoặc thay thế nếu cần.
- Kiểm tra áp suất chất lạnh: Sau khi làm sạch van tiết lưu và hệ thống, kiểm tra áp suất chất lạnh để đảm bảo rằng nó trong phạm vi bình thường. Trường hợp, áp suất quá cao hoặc quá thấp cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề khác trong hệ thống, nên cần tham khảo một kỹ thuật viên chuyên nghiệp để tìm hiểu nguyên nhân và khắc phục.
- Kiểm tra lại hiệu suất làm lạnh: Sau khi đã thực hiện các bước trên, khởi động lại máy lạnh và kiểm tra hiệu suất làm lạnh. Đảm bảo rằng nhiệt độ và lưu lượng không khí đạt được như mong muốn và không còn các dấu hiệu không bình thường.
Tuy nhiên, nếu không thực sự có kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn về sửa chữa máy lạnh, hãy tìm kiếm một đơn vị uy tín để được hỗ trợ. Một trong những đơn vị có giúp bạn khắc phục tình trạng van tiết lưu máy lạnh bị nghẹt một cách nhanh chóng nhất có thể kể đến đó là Điện máy ELC.
>> Xem thêm: Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy lạnh [Bạn cần biết]
Van tiết lưu điều hòa đóng vai trò quan trọng trong hệ thống làm lạnh của máy lạnh. Vì vậy, bộ phận này cần được kiểm tra, bảo trì thường xuyên sau một thời gian sử dụng để duy trì khả năng làm mát và kéo dài tuổi thọ. Nếu đang cần tìm một đơn vị bảo trì, sửa chữa máy lạnh dân dụng, công nghiệp uy tín, hãy liên hệ cho Điện máy ELC để được hỗ trợ sớm nhất!
